خمیرکاغذی یا پاپیهماشه (به فرانسوی: papier-mâché) (به معنای کاغذْجویده یا کاغذِ جویدهشده) یکی از صنایعدستی است. پاپیه ماشه موادی ترکیبی از تکههای کاغذ یا خمیرکاغذ است، که گاهی با پارچهها توسط مادهای چسباننده تقویت و مستحکم میشود.
علت نامگذاری
پاپیهماشه در اصل لغتی فرانسوی است به معنای کاغذِ فشرده (پاپیه به معنای کاغذ و ماشه (mâché) به معنای مچالهشده) و علت نامگذاری آن، این است که کاغذ را پس از خمیرکردن با سریش مخلوط میکنند و تحت فشار قرار میدهند تا زیرساخت کار تولید شود.
تاریخچه
خاستگاه این هنر از کشورهای آسیایی بوده است و در قرن ۱۵ میلادی در اروپا از این هنر برای ساخت مجسمههای کوچک مذهبی استفاده گردیده است. از جمله مجسمههایی که با این روش ساخته شده، مجسمه غول پیکر نانا است. این هنر در دوره صفویه در ایران رواج یافت و در شهرهای اصفهان و قزوین مراکزعمده تولید این هنر بودند.
تهیه کاغذ
برای تهیه کاغذی محکم از پاپیهماشه که بتوان از آن در ساخت وسایل استفاده کرد ابتدا برگهای کاغذ آهار نخورده را از دو طرف با سریش آغشته میکنند و بهم میچسبانند و سپس در قالبهای فلزی قرار میدهند تا در دمای ۱۰۰ درجهٔ فارنهایت (۳۸ درجهٔ سانتیگراد) خشک شود. محصول بهدست آمده، دارای مقاومت و دوام زیاد در برابر رطوبت است. روزنامه یا کاغذ باطله را خرد کنید. مخلوطی از آب و مقداری چسب چوب را در یک ظرف آماده کنید. روزنامه و کاغذهای باطلهای که از قبل خرد کردهاید به این مخلوط اضافه کنید. با استفاده از سیم مفتول یا مقوای ضخیم برای طرح خود اسکلتی آماده کنید. ترکیب ساختهشده را روی اسکلت پیادهسازی کنید.
فرآیند خشکشدن خمیر مجسمه پاپیهماشه
با افزایش حجم و وسعت کار، میزان استفاده از خمیر پاپیهماشه روی اسکلت هم افزایش مییابد که در این صورت زمان بیشتری برای خشکشدن آن نیاز دارید. بهطورکلی خشکشدن خمیر پاپیهماشه چند روز زمان نیاز دارد. برای رنگآمیزی این خمیر ابتدا ۲ یا ۳ لایه رنگ سفید را بهدقت روی اسکلت پیاده کرده و سپس از رنگهای دلخواه خود استفاده کنید.