باتری

باتری‌ها، منبع انرژی اکثر وسایل اطراف به حساب می‌آیند، ما در ریموت درب پارکینگ تا کنترل تلوزیون از انواع باتری‌ها استفاده می‌کنیم.

تاریخچه:

اولین باتری در سال 1800 توسط آقای آلساندرو ولتا برپایه مس-روی ساخته شد که از آن زمان تا به امروز، متحمل تغییرات زیادی شده است. براساس منابع تاریخی، اولین باتری (پیل الکتریکی) در ایران‌باستان در فاصله 250 سال قبل از میلاد تا 224 سال پس از میلاد در تیسفون ساخته شده است.

اصطلاحات رایج در باتری‌ها:

بارزترین و معروف‌ترین ویژگی هر باتری، ظرفیت آن بوده که با واحد میلی‌آمپر بیان می‌شود.

میلی‌آمپر – ساعت (mAh)‌: میلی‌آمپر بیانگر تمام ظرفیت سلولی بوده که یک باتری می‌تواند در اختیارتان قرار بدهد که بازه‌ای از 1 میلی آمپر تا 10,000 و حتی بیشتر را دارا است. برای درک بهتر، باطری با ظرفیت 3500 میلی‌آمپر می‌تواند جریانی به شدت 3500 میلی‌آمپر را برای 1 ساعت یا جریانی 700 میلی‌آمپری را برای 5 ساعت به دستگاه شما منتقل کند و کاملا به مدار آن بستگی دارد.

ولت (V): به مقدار ولتاژ تولیدی باتری شما در هر اندازه و ظرفیتی، ولت می‌گویند. این مقدار در عموم مصارف از 1.2 شروع شده و در 3.7 ولت در اکثر مواقع پایان می‌یابد. ولت تولیدی بیشتر برای هر باتری، نشان دهنده نیاز آن برای انجام کارهای سنگین نیز می‌باشد. و در آخرین مورد، شما را با انرژی ذخیره‌ای در باتری‌ها آشنا می‌کنیم که در اصطلاح به آن وات – ساعت می‌گویند.

وات – ساعت (Wh): وات، آهنگ مصرف انرژی بوده که هر واحد آن معادل یک ژول بر ثانیه می‌باشد، هرچند که این پارامتر کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، که خوب قاعدتا هرچقدر مقدار وات بالاتر رود، دستگاه شما انرژی بیشتری مصرف یا تولید می‌کند.

انواع باتری‌ها:

باتری‌ها در مدل‌های متنوعی در سه شاخه اصلی که شامل: باتری‌های سیلندری ، باتری‌های کتابی و باتری‌های دکمه‌ای به تولید می‌رسند.

باتری قلمی:

باتری‌های قلمی جزئی از باتری‌های سیلندری محسوب می‌گردد. در اکثر کشورهای دنیا رایج‌ترین نوع باتری، باتری قلمی است که با نام جهانی دبل‌ای باتری ((AA Battery شناخته می‌شود. باتری‌های قلمی معمولا از یک پیل خشک با یک خمیر و یک محلول الکترولیت درون آن (که رسانا است و هنگامی که یک میله نازک تحت ولتاژ در داخل باتری جریان تولید می‌کند‌، کار خود را انجام می‌دهد.) تشکیل می‌شوند. مدت‌هاست که باتری‌های قلمی در یک شکل و اندازه تولید می‌شوند و به طور متوسط طول حدود 49.2 - 50.2 میلی‌متر (از پایانه مثبت تا پایانه منفی) و قطری حدود 13.5 - 14.5 میلی‌متر دارد که در تمام جهان این ابعاد یکسان است و به نوعی این ابعاد، استاندارد باتری‌های قلمی محسوب می‌شود. البته باید به این نکته توجه داشته باشیم که باتری‌های قلمی وزن‌های مختلفی دارند زیرا از مواد متفاوتی در سیلندر‌های آن‌ها استفاده می‌شود.

باتری نیم‌قلمی:

برخلاف تصور عموم باتری‌های نیم‌قلمی یا همان تریپل‌‌‌‌‌ای (AAA) ولتاژ یکسانی با باتری‌های قلمی دارند و به دلیل سایز کوچک‌تر معمولا در دستگاه‌هایی استفاده می‌شوند که به دلیل محدودیت ابعاد ضخامت و وزن نمی‌توانند از باتری‌های قلمی استفاده کنند. براساس بررسی‌های انجام شده می‌توان گفت، حدود یک‌سوم سهم باتری‌های سیلندی در جهان را باتری‌های نیم‌قلمی تشکیل داده‌اند.

انواع باتری‌ها از نگاهی دیگر:

تمام باتری‌ها به دو دسته شارژی و غیرقابل شارژ تقسیم شده‌اند که باتری‌های غیرقابل شارژ، قدمتی بسیار داشته و همه ما کم و بیش با آن ها آشنا هستیم. باتری‌های غیرقابل شارژ به دلیل ساختار بافت سلولی خود، قابل احیا نبوده و یک‌بار مصرف می‌باشند که در طول عمر حیات خود ولتاژ ثابتی را تجربه نکرده و روز اول کاری با روز آخرشان تفاوت بسیار دارد. باتری‌های غیرقابل شارژ متشکل از باتری‌های روی - کربن، دسته نام آشنا آلکالاین و باتری‌های به نسبت جدید لیتیومی هستند.

باتری‌های آلکالاین:

معروف‌ترین و شناخته‌شده ترین نوع باتری‌ها هستند که بیشتر باتری‌های داخل بازار نیز از این مدل می‌باشد و با ظرفیتی نزدیک به 3 برابر نسبت به باتری‌های روی-کربن به تولید می‌رسند. قیمت ارزان، نگهداری آسان و عمر قفسه بلند‌‎ مدت آن‌ها باعث محبوبیت این نوع مدل از باتری‌ها در سرتاسر جهان شده است. باتری‌های آلکالاین، ظرفیت حداکثری نزدیک به 3000 میلی‌آمپر را تجربه می‌کنند که با ولتاژ‌های 1.5 ولتی، مناسب مصارف عمومی هستند. باتری‌های آلکالاین در بعضی موارد به صورت شارژی نیز تولید می‌شوند.

باتری شارژی:

این نوع منبع انرژی را می‌توان با وصل‌کردن به برق، بارها و بارها مورد استفاده قرار داد. معمولا قیمت باتری شارژی بیشتر از باتری‌‌های یک‌بار مصرف است و نیاز به یک دستگاه جهت شارژ شدن دارد. باید گفت که شما برای خرید باتری شارژی در ابتدا بیشتر هزینه می‌کنید، اما برای ‌مدت طولانی و بارها از آن استفاده خواهید کرد و نکته مهم‌تر اینکه زیان زیست‌محیطی کمتری نسبت به مدل معمولی دارد.

باتری‌های سکه‌ای:

باتری‌ سکه‌ای غیرقابل شارژ است و پس از اتمام انرژی‌اش، دیگر قابل استفاده نیست. باتری سکه‌ای تنوع زیادی دارد و ما در اینجا به سه مدل پرمصرف آن می‌پردازیم. این سه مدل عبارتند از: باتری CR2016، باتری CR2025 و باتری CR2032 که همه‌ی این مدل‌ها از لحاظ مشخصات فنی یکسان هستند و فقط سایز آن‌ها متفاوت است. حرف C که در ابتدای این نام‌گزاری استفاده می‌شود، نشانگر جنس این باتری می‌باشد و نماد ماده‌ی شیمیایی لیتیوم است. حرف R که دومین حرف اسامی این باتری‌ها است، به قطر این باتری اشاره دارد. دو رقمی که پس از این حروف به کار می‌رود، نشانگر اندازه این قطر است. به طور مثال قطر باتری CR2032  بیست میلی‌متر می‌باشد. دو رقم پایانی این اسامی هم به ضخامت باتری سکه‌ای بر می‌گردد. مثلا ضخامت باتری سکه ای CR2016 برابر با یک و شش دهم میلی‌متر است. دقت کنید که بین دو رقم آخر باید اعشار بگذارید و سپس آن را بخوانید.